ਰੂਹ ਨੂੰ ਜੀਣਾ ਸਿਖਾਉਣ ਵਾਲਾ ਗੁਰੂ
ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ...
ਇੱਕ ਨਵਜਨਮਿਆ ਮਨੁੱਖੀ ਬੱਚਾ — ਪਵਿੱਤਰ, ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ — ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਜਾਨਵਰ ਉਸ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਰੀਰ ਤਾਂ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਕੀ ਉਹ ਬੱਚਾ ਬੋਲਣਾ ਸਿੱਖੇਗਾ?
ਕੀ ਉਹ ਮਨ, ਦਿਲ ਅਤੇ ਰੂਹ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਕਰੇਗਾ?
ਨਹੀਂ।
ਕਿਉਂਕਿ ਬਿਨਾਂ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਦੇ... ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਇਸ ਲਈ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਗੁਰੂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰੂ ਕੌਣ ਹੈ?
ਗੁਰੂ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਪਾਤਰ ਨਹੀਂ।
ਗੁਰੂ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ: "ਅੰਧਕਾਰ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ।"
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਈਏ — ਉਹ ਰਾਹ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜਿਥੇ ਸੰਦੇਹ ਹੋਵੇ — ਉਹ ਚਾਨਣ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੋ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਸੁੱਤੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾ ਗੁਰੂ — ਮਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਦੂਜਾ — ਅਧਿਆਪਕ।
ਤੀਜਾ — ਤਜਰਬੇਵਾਦੀ ਜੀਵਨ ਗੁਰੂ — ਤੁਹਾਡਾ ਉਸਤਾਦ, ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ।
ਅਤੇ ਆਖਰੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਮੋਸ਼ ਗੁਰੂ — ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਰੂਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਤਦ ਗੁਰਬਾਣੀ ਕੀ ਹੈ?
ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਗੁਰੂਬਾਣੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ — ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਰੂ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ...
ਇਹ ਗੁਰੂ ਹੈ।
ਇਹ ਰੱਬੀ ਗਿਆਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਧੁਨੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਹੋਈ।
“ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਹੈ ਬਾਣੀ ॥ ਵਿਚਿ ਬਾਣੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਸਾਰੇ ॥”
ਗੁਰੂ ਹੈ ਬਾਣੀ। ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਇੱਕ ਰੂਹਾਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਵਿਸ਼ੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ:
-
ਦਰਦ, ਖੋਹ, ਸੋਗ
-
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬਣਨਾ, ਪਿਆਰ, ਅਹੰਕਾਰ
-
ਮਨ, ਸਾਸ, ਮੌਤ
-
ਕਰਮ, ਕਿਸਮਤ, ਤੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼
ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਭਾਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ...
ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਆਤਮਿਕ ਵਿਭਾਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ — ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅੰਦਰ।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਚ ਨਾਂ ਹੀ ਥੋਪਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਹ ਤਾਂ ਨਰਮ ਹਵਾ ਵਾਂਗ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਵਿਤਾ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਰਿਥਮ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਅਸਥੀ-ਅਸਥੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਝੰਕਾਰ ਵਾਂਗ ਵੱਸ ਜਾਵੇ।
ਪਰ ਇਸ ਰਿਥਮ ਵਿੱਚ ਕੋਡ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ — ਅਤੇ ਉਹ ਕੋਡ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਚਾਰ ਤੇ ਆਤਮ-ਸਮਝ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਖੁਲਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਸੰਤ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਵੀ — ਇਸ ਮੰਚ ਰਾਹੀਂ — ਗੁਰੂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਤੱਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ।
🧠 ਸਿਰਫ਼ ਪੜ੍ਹਨਾ ਕਾਫੀ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ?
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਗੀਤਾਂ ਵਾਂਗ ਰਟਦੇ ਹੋ,
ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲੇ,
ਪਰ ਸੂਝ ਨਹੀਂ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਸੂਤਰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਭੌਤਿਕੀ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲਵੋਗੇ?
ਨਹੀਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸਨੂੰ ਲਾਗੂ ਵੀ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਵੀ ਏਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਪੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ — ਜੀਉਣਾ ਗੋਲ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਤੋਂ ਸਿੱਖਾਂਗੇ ਕਿਵੇਂ?
ਹਰ ਹਫ਼ਤਾ, ਇਹ ਐਪ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਮੰਤ੍ਰਣ ਦੇਵੇਗੀ:
-
ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਖੋਜੋ
-
ਉਸਨੂੰ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝੋ
-
ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਇਤ ਕਰਕੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ
-
ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿਚ ਲਿਆਓ — ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ, ਕੰਮ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ੀ ਵਿੱਚ
🌟 ਅੰਤਿਮ ਸੋਚ:
ਗੁਰਬਾਣੀ ਕੋਈ ਟੈਕਸਟਬੁੱਕ ਨਹੀਂ — ਇਹ ਇੱਕ ਦਰਪਣ ਹੈ।
ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾਂਦੀ —
ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਰੂਹ ਵਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਅਤੇ ਜਦ ਤੁਸੀਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਵੇਖ ਲੈਂਦੇ ਹੋ...
ਤਾਂ ਫਿਰ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨੂੰ ਵੇਖਣਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।